سازه فولادی و بتنی
سازه فولادی نوعی سازه است که مصالح اصلی آن که برای تحمل بارها و انتقال آنها به کار میرود از فولاد است. اتصالات به کار رفته در این نوع سازهها از نوع جوشی، پرچی یا پیچ میباشد و بسته به نوع اتصالات، قطعات طرح شده و کنترلهای مربوطه بر روی آنها انجام میشود.
در حال حاضر فولاد از مهمترین مصالح برای ساخت ساختمان و پل و سایر سازههای ثابت است.
سازه فلزی با دیوار برشی فولادی: که وزن آهن آلات مصرفی در آن ۴۵ تا۵۵ کیلوگرم برای هر مترمربع است که نسبت به سازههای متداول ۴۰ درصد کمتر است.
برای ساختن ستونها و تیر از پروفیل فولادی استفاده میشود. همچنین از نبشی تسمه و برای زیرستونها از صفحات فولادی (بیس پلیت) استفاده مینمایند و معمولاً دو قطعه را بهوسیله جوش به هم دیگر متصل مینمایند.
سازه های بتنی
سازه بتنی سازهای است که در ساخت آن از بتن یا بهطور معمول بتن آرمه (سیمان، شن، ماسه و فولاد به صورت میلگرد ساده یا آجدار) استفاده شده باشد. در ساختمان در صورت استفاده از بتن آرمه در قسمت ستونها و شاه تیرها و پی، آن ساختمان یک سازه بتنی محسوب میشود.
اسکلت بتن جزو رایج ترین انواع ساختمان های مدرن به حساب می آیند. این نوع ساختمان ها معمولاً شامل یک چهارچوب یا یک اسکلت بتنی هستند. بخش های افقی سازه های بتنی شامل تیرها و بخش های عمودی آن شامل ستون ها هستند.
مراحل ساخت بنا با سیستم اسکلت بتنی
• خاکبرداری و تسطیح
• اجرای بتن مگر
• قالب بندی فونداسیون (پی)
• آرماتور بندی فونداسیون و قرار دادن میلگرد های انتظار برای اجرای ستون ها
• بتن ریزی فونداسیون
• مراقبت از بتن ریخته شده تا ۷ روز
• باز کردن قالب های فونداسیون
• آرماتور بندی ستون ها و قراردادن میلگرد انتظار
• قالب بندی ستون ها
• بتن ریزی ستون ها
• قالب بندی سقف با استفاده از جک های حمایتی
• آرماتور بندی تیر های افقی و در گیر کردن آرماتورهای انتظار ستون ها با آن ها
• نصب تیرچه های سقف و قراردادن سر و ته تیرچه ها در میلگردهای بافته شده ی تیرها ( آرماتوربندی راه پله نیز هم زمان با هر سقف در تراز طبقه انجام می شود )
• نصب آجر سفال یا یونولیت ما بین تیرچه ها برای صرفه جویی در بتن
• قراردادن میلگردهای حرارتی بر روی تیرچه ها ( معمولا میلگرد معمولی نمره ۶¬)
• بتن ریزی سقف ( تکرار این پروسه تا سقف آخر )
آرماتوربندی
آرماتوربندی از حساترین و با دقت ترین قسمت های ساختمان بتنی میباشد زیرا کلیه نیروهای کششی در ساختمان بوسیله میلگردها تحمل میشود بدین لحاظ دراجرا آرماتوربندی ساختمان های بتنی باید نهایت دقت به عمل آید.
خمکردن آرماتور
آرماتورهای تا قطر ۱۲ میلی متر را میتوان با دست خم نمود ولی آرماتورهای بزرگتر از ۱۲ میلیمتر بهتر است با دستگاه مکانیکی مجهز به فلکه خم شود قطر فلکه خم، متناسب با قطر آرماتور بوده و باید به وسیله مهندس محاسبه و مهندسی کارگاه تعیین گردد.
وصله کردن آرماتورها
با توجه به اینکه طول میلگرد که به بازارها عرضه میشود ۱۲ متر است و دراغلب قسمت های ساختمان ها مخصوصاً در شناژها میلگردهای با طول بیشتر مورد نیاز میباشد و همین طور قطعات باقی مانده از شاخههای بلند که بالاخره باید مصرف شود.
قالب بندی
قالب های که برای بتن ساخته میشود اغلب چوبی بوده ولی برای کارهای سری سازی از قالب های فلزی نیز استفاده میشود. قالب ها و داربست های زیر آن علاوه بر شکل دادن به بتن وزن آن را نیز تا زمان سخت شدن تحمل می نمایند.
بدین لحاظ اگر دراجرای آن دقت کافی نشود ممکن است در موقع بتنریزی واژگون شده موجب خسارت شود. در ساختمان های بزرگ برای قالب بندی نیز باید محاسبه انجام گرفته و نقشه اجرایی تهیه گردد ولی درساختمان های کوچک به علت کمی حجم بتن احتیاج به محاسبه وتهیه نقشه برای قالب بندی وداربست آن ندارد.
شکل قطعات بتنی به اندازه آن ها که باید ریخته شود باید به وسیله قالب تهیه شود. تخته و چوبی که برای قالببندی مصرف میشود باید کاملاً خشک بوده و در برابر رطوبت تغییر شکل ندهد زیرا تغییر شکل قالب موجب تغییر شکل بتن گشته و در شکل تیرها و ستون ها و همچنین ممان های وارده برآن ها موثر میباشد. در ایران معمولاً از تختهای که به نام چوب روسی معروف میباشد برای قالب بندی استفاده مینمایند.